بهتر است با يك مثال ساده اساس كار كوپلينگهاي هيدروليكي جهت درك بهتر این موضوع بررسي شود. اگر مطابق شکل 1 یک ديسك توخالي با مقداري آب داشته باشيم (a) و بخواهيم آن را حول محور خودش مطابق شكل بچرخانيم باعث ميگردد كه طبق نيروي گريز از مركز آبها به اطراف آن پخش گردد. (b). حال اگر يك طرف ديسك را باز كنيم آبها از آن خارج ميشوند (c). اگر اين ظرف يا شكل حالت (c) را به حالت (d) درآوريم، آبها تحت زاويهاي از آن خارج میشوند. حال اگر ظرف مشابهي در مقابل اين ظرف قرار گيرد (e) در اثر برخورد آب ظرف دوم نيز حول محور بتدريج دور ميگيرد و هر چقدر مقدار سيال بيشتر باشد دور بيشتري ميزند. اگر در چنين سيستمي بجاي آب از روغن استفاده كنيم يك مدل كوپلينگ هيدروليكي داريم.
شکل 1-اساس کار کوپلینگ هیدرولیکی
كوپلينگ هیدرولیکی ابتدا نيروي موتور را به روغن و روغن نيرو را به دستگاه يا ماشين انتقال ميدهد. چون انتقال نيرو توسط روغن به آرامي انجام ميگيرد ميتوان بارهاي سنگين را آسان و آرام راهاندازي كرد. سيستم داخلي يك كوپلينگ از يك پروانه ورودي تشكيل شده كه عملكرد آن مانند يك پمپ روغن ميباشد. اين پروانه با نيروي گريز از مركز روغن را از يك قسمت كوپلينگ به قسمت بعدي پرتاب و فشار روغن ايجاد شده باعث حركت قسمت بعدي ميگردد. اين قسمت كه در اثر فشار روغن به حركت در ميآيد از يك پروانه خروجي تشكيل شده و عملكرد آن مانند پروانه توربين ميباشد. گشتاور انتقال يافته رابطهاي به توان 2 و توان انتقال يافته رابطهاي به توان سه با دور موتور دارند. بدينترتيب در مرحله راهاندازي فشار كمتري به موتور وارد ميگردد.
مثال ديگر در اين مورد استفاده از دو پنكه يا بادبزن ميباشد. اگر دو پنكه را روبروي هم بگذاريم و يكي از آنها را روشن كنيم، پنكه مقابل هم بتدريج دور ميگيرد و شروع به چرخش ميكند. در اينجا از هوا بجاي سيال روغن استفاده شده است و اين اساس كار هيدروليك كوپلينگها ميباشد و جریان سیال در هیدروکوپلینگ در شکل 2 نشان داده شده است.
شکل 2-جریان سیال در هیدروکوپلینگ
اساساً كوپلينگ هیدرولیکی از سه قسمت اصلی تشكيل شده است:
چرخ اوليه
چرخ ثانويه
پوسته محافظ يا كاري
لازم به ذکر است در مدلهاي مختلف قطعات و تجهيزات ديگري هم بكار رفته است. اولين كوپلينگ هيدروليكي كه توسط فوتينگر ساخته شد، شامل يك پمپ و يك توربين بود ( شكل 3) كه پمپ از داخل يك مخزن، روغن را بر روي يك چرخ توربين فرستاده و اين كار سبب گردش محور چرخ توربين ميگردد. حال اگر مقداري دبي روغن كم يا زياد شود سرعت چرخ توربين نيز كم يا زياد خواهد شد. اين ايده فوتينگر بود كه چرخ پمپ و توربين را به هم نزديك كرد و در يك محفظة بسته قرار دهد تا انرژي ايجاد شده توسط پمپ در سيال به توربين انتقال يابد و بدينترتيب كوپلينگهاي هيدروليكي امروزي ساخته شد.
شکل3-شماتیک هیدروکوپلینگ اولیه
در شروع كار مقدار روغن كمتري در قسمت پروانهها وجو دارد و توان كمتري منتقل ميگردد، در نتيجه موتور ميتواند سريعاً به دور اسمي خود برسد. پس از آن روغن از مخزن به آرامي وارد قسمت پروانهها شده و گشتاور و توان اسمي موتور كاملاً انتقال مييابد (شکل 4). بدين لحاظ راهاندازي بارهاي سنگين احتياج به توان كمتري داشته و ميتوان از موتور كوچكتري استفاده كرد.
شکل 4-حالت های سیال در سکون و استارت و کار نرمال هیدروکوپلینگ